Przewodnik po Andaluzji

Andaluzja, przedstawiana w XIX-wiecznych przewodnikach jako „Orient Europy” ze względu na unikalność sztuki i kultury, które się na tym terenie wykształciły. Jest jedynym takim miejscem na świecie, nie dającym się porównać z żadnym innym. Ta wyjątkowość jest wynikiem egzystencji tej części Hiszpanii na styku kilku kultur. Od najwcześniejszych czasów była pomostem pomiędzy przybyszami z odległych krajów, którzy kolejno opanowywali Półwysep Iberyjski.

Fenicjanie, Kartagińczycy, Grecy, Celtowie, Rzymianie, Wizygoci, Berberowie i ludność pochodzenia arabskiego – wszyscy oni najeżdżali Andaluzję, mieszając się z ludnością rdzenną i pozostawiając po sobie trwałe ślady. To tutaj bierze swój początek wiele kultur prehistorycznych, to tutaj położony był legendarny Tartessos, i tutaj Fenicjanie, Grecy i Kartagińczycy zakładali swoje kolonie.

Historia Andaluzji

Pod panowaniem Rzymian prowincję nazywano Baetica. Powstała wtedy cywilizacja i infrastruktura, której wpływy widoczne są do dnia dzisiejszego. Dodatkowo przynieśli ze sobą oficjalny język: łacinę. Andaluzja zawdzięcza swoją nazwę plemieniu Wandali. Wandalowie przemierzali kraj plądrując go i niszcząc. Arabowie potem nadali regionowi nazwę Al-(V)andaluz, czyli państwo Wandali. Pod panowaniem Wizygotów chrześcijaństwo stało się religią państwową. Największy wpływ na kulturę regionu miało trwające ponad 800 lat panowanie arabskie, podczas którego Andaluzja znacząco rozwinęła się politycznie i kulturowo. W miastach andaluzyjskich najeźdźcy wznosili meczety i uniwersytety, podobnie jak publiczne szkoły i biblioteki, co pozwoliło Andaluzji zmienić się w jedno z centrów intelektualnych ówczesnej Europy. Dzięki staraniom Arabów przetrwała i rozwijała się klasyczna filozofia i kultura.

Za czasów panowania muzułmańskiego zyskała na znaczeniu Cordoba, stając się najbogatszym i największym miastem zachodniej Europy oraz ważnym ośrodkiem kulturalnym, naukowym i artystycznym. Ślady panowania Maurów można zaobserwować na każdym kroku, głównie w architekturze oraz sztuce. Do dzisiaj zachowały się zabytki takie jak Mezquita w Cordobie czy Alhambra w Granadzie. Oprócz tego wpływy kultury arabskiej widoczne są na poziomie lingwistycznym (ponad 30% wyrazów w języku hiszpańskim pochodzi z arabskiego), a także w życiu codziennym – to Maurom zawdzięczamy palmy oraz dywany.
Podczas gdy Europa powoli wchodziła w otchłanie średniowiecza, w Andaluzji rozwijała się kultura na o wiele wyższym poziomie. W klimacie całkowitej tolerancji, współistnieli obok siebie Chrześcijanie, Żydzi i Muzułmanie.

Jednak wiek po konkwiście powoli zaczął następować koniec scentralizowanej władzy i arabski kalifat dzielił się na drobniejsze jednostki, tzw. taifas. W VIII wieku Kastylia rozpoczęła proces rekonkwisty, czyli odzyskiwania utraconych ziem. Andaluzja była podzielona na dwie części – chrześcijańską oraz muzułmańską – do 1492 roku, kiedy to zdobyta została Granada. Oznaczało to koniec panowania arabskiego na tym obszarze. Wiek XV i XVI to kolejny okres rozkwitu Andaluzji pod względem politycznym i ekonomicznym. Region odgrywał kluczową rolę w odkryciach geograficznych oraz późniejszej wymianie handlowej z hiszpańskimi koloniami. W XX w. Andaluzja stała się oficjalnie jedną z 17 wspólnot autonomicznych Hiszpanii.

Region Kontrastów

Oprócz swojego dziedzictwa kulturowego, Andaluzja jest fascynująca także z powodu ogromnego zróżnicowania krajobrazu, który czasami jest skrajnie różny, przechodząc od ośnieżonych szczytów w tereny niemal pustynne. Odseparowany od płaskowyżu Kastylii przez urwiste pasmo Sierra Morena, które opada ku dolinie „wielkiej rzeki”, Guadalquiviru. Wzdłuż dorzeczy rozciągają się równiny i niezwykle żyzne pola uprawne. Coto de Doñana, które zostało przekształcone w rezerwat przyrodniczy i jest jednocześnie jednym z największych sanktuariów ptasich w Europie, znajduje się u ujścia rzeki.

Niedaleko wybrzeża biegnie łańcuch górski, Baetic Cordillera. Wysokie góry Sierra Nevada zajmują wschodnią część prowincji. Można tam znaleźć szczyty pokryte śniegiem nawet w ciągu miesięcy letnich. Na żyznym pasie wybrzeża Costa del Sol znajduje się przypominający pustynię krajobraz, sąsiadujący z Almerią.

Cabo de Gata to naturalny park przyrodniczy z bardzo rzadkimi okazami roślin i rezerwat flamingów. Na wschodnim krańcu Sierra Nevada leży jedyna naturalna pustynia w Europie. I pojawia się tutaj kolejna cecha, jeszcze bardziej uwydatniająca kontrasty krajobrazu Andaluzji – mianowicie niedaleko Tarify, najbardziej wysuniętego na południe punktu w Europie, spotykają się ze sobą Atlantyk i Morze Śródziemne. W tym właśnie miejscu, łagodny klimat śródziemnomorski przechodzi w zmienny, surowy klimat atlantycki.

ZOBACZ: Hotele w Andaluzji [porównanie cen] >>

Zwiedzaj Andaluzję na spokojnie

Andaluzja, jedna z 17 wspólnot autonomicznych Hiszpanii, ojczyzna Carmen i Don Juana, kraina flamenco i corridy, sherry, oliwek i cytrusów, pobożnych pielgrzymek oraz entuzjastycznych celebracji, także religijnych. Miejsce, gdzie obok arabskiego pałacu i zacienionego patio, znajdziemy piękne kościoły. Takie obrazy przewijają się w wyobraźni ludzi od XIX wieku, ale są tylko częścią prawdziwego oblicza Andaluzji. Tak naprawdę jest to rejon fascynujący dzięki swoim kontrastom – kulturowym, krajobrazowym, a także społecznym. Przemierzając Andaluzję powoli i dokładnie, napotkamy świątynie zarówno muzułmańskie, jak i chrześcijańskie; surowy, górski krajobraz i żyzne, zielone pola; znajdziemy wielkich poetów i ludzi niepiśmiennych; zobaczymy wielkie, nowoczesne miasta, ale też pomalowane na biało, górskie wioski, które wciąż nie mają elektryczności ani bieżącej wody.

Żeby poznać prawdziwą Andaluzję potrzeba czasu i cierpliwości. Trzeba ją przemierzyć powoli, odwiedzając zarówno miejsca wybitne, jak i maleńkie wioski, przypatrując się ludziom i oglądając wspaniałe budowle. Bo tylko tak pokaże swoje prawdziwe oblicze.

Autor: Magda Jeziorska, postalesdeasturias.wordpress.com